2022: een jaar van uitersten

Het jaar 2022 gaat de geschiedenis in als een jaar van uitersten. De lockdowns in Nederland kwamen definitief ten einde. Rusland startte een verschrikkelijke oorlog in Oekraïne. Pensioenfondsen verloren miljarden op de beurs en tóch kon er geïndexeerd worden. Een inflatie zoals in 2022 werd voor het laatst gezien in 1975. Centrale banken verhoogden wereldwijd met ongekende snelheid de rente. De marktrente schoot omhoog, wat een positief effect had op onze dekkingsgraad. Ondanks een negatief rendement van ruim 23 procent kon PME daarom toch tot twee keer toe de pensioenen verhogen. Ook wist PME de kosten per deelnemer terug te brengen naar € 100, het laagste bedrag sinds 2015. Onze absolute CO2-uitstoot is in 2022 gedaald ten opzichte van 2019 met ruim 62 procent en 32 procent voor respectievelijk de aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuille. 

Eric Uijen, voorzitter uitvoerend bestuur: “2022 is een buitengewoon jaar geweest dat vele zaken doorklinken in 2023 en verder. De oorlog in Oekraïne is daarvan de belangrijkste. In combinatie met wereldwijde toegenomen economische vraag na corona, veroorzaakt die oorlog extreme energieprijzen. Met als gevolg ongekende hoge inflatie, energiearmoede en economische onzekerheid voor onze deelnemers. De markten reageerden negatief, waardoor miljarden verdampten. Door de gestegen rente kon er gelukkig wel geïndexeerd worden. Ook PME heeft in 2022 twee keer kunnen verhogen met in totaal bijna 7,5 procent. Onvoldoende om de koopkracht volledig te herstellen, maar wel een steun in de rug voor vooral onze gepensioneerden.”

Kerncijfers 2022

Kosten per deelnemer sterk gezakt

Per 1 januari 2022 heeft TKP de uitvoering van ons pensioenbeheer overgenomen van MN. De transitie is dankzij de inzet en betrokkenheid van alle partijen – MN, TKP en PME – goed verlopen. De voorbereidingen voor deze transitie veroorzaakten tijdelijk hogere kosten per deelnemer. Die zijn inmiddels teruggezakt naar € 100, onder het niveau van 2021. Het is daarmee het laagste bedrag sinds 2015. Het kostenniveau voor de pensioenuitvoering begeeft zich hiermee richting het niveau van vergelijkbare pensioenfondsen.

Duurzaam pensioen weer stap dichterbij

In 2021 nam PME afscheid van alle beleggingen in de fossiele olie- en gaswinning. Het markeert een definitieve omslag richting een groen pensioen. In 2022 werd het besluit om uit fossiele productie te stappen verder bekrachtigd door de sectordefinitie van steenkool, gebaseerd op behaalde omzet, los te laten. Zo voorkomen we dat bedrijven die minder dan de helft van hun omzet uit steenkoolproductie halen in de beleggingsportefeuille terecht kunnen komen.

Eric Uijen, “PME maakt een overwogen ontwikkeling door naar een groenere portefeuille, waarin fossiele productie geen plaats meer heeft. Wij willen geen hypotheek nemen op de toekomst van huidige en volgende generaties. Zij moeten met pensioen kunnen gaan in een leefbare wereld. Om dit te realiseren beleggen we in energietransitie, innovatie oplossingen om klimaatverandering tegen te gaan en lanceerden we in 2022 ons eerste klimaatplan. Daarin stellen we absolute CO2-reductie doelstellingen voor onze aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuille. Beleggen gaat namelijk het best in een stabiele wereld die niet verder opwarmt. Mede door het opschonen van onze aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuille is onze absolute CO2-uitstoot ten opzichte van 2019 al gedaald met respectievelijk ruim 62 en 32 procent en daar ben ik trots op.”

Het nieuwe pensioenstelsel in de maak

Eind 2022 kreeg de Wet toekomst pensioen (Wtp) in de Tweede Kamer een meerderheid van de stemmen. Het is de verwachting dat ook de huidige Eerste Kamer akkoord gaat met de Wtp. Om ons hierop voor te bereiden hebben we in 2022 de gevolgen van de nieuwe wet voor onze pensioenregeling in kaart gebracht, voerden we voor de tweede keer een groot risicobereidheidsonderzoek uit onder onze (gewezen) deelnemers en gepensioneerden. Ook hebben we samen met TKP, de Pensioenfederatie en DNB een pilot uitgevoerd welke geresulteerd heeft in het Kader datakwaliteit zoals gepubliceerd door de Pensioenfederatie.

Financiële resultaten

De actuele dekkingsgraad steeg naar 110,4 procent en de beleidsdekkingsgraad naar 111,7 procent. Wij behaalden in 2022 een rendement van -/-23,27 procent. Uitgedrukt als percentage van het gemiddeld belegd vermogen gedurende het jaar zijn de totale vermogensbeheerkosten in 2022 gedaald van 0,57 procent naar 0,49 procent. Uitgedrukt in een kostprijs per deelnemer, zijn de totale kosten voor het pensioenbeheer in 2022 stevig gedaald van € 137 naar € 100. Dit is gerealiseerd door een vlotte transitie van MN naar TKP. We verwachten deze ingezette daling om te zetten naar een structurele lagere kostprijs.

Marcel Andringa, uitvoerend bestuurder balans- en vermogensbeheer, “Nederlandse pensioenfondsen verloren in 2022 bijna 300 miljard. Een ongekend bedrag, dat op te vangen is vanwege de rendementen die behaald zijn sinds 2008. Inmiddels weet PME in uitdagende marktomstandigheden het vermogen te stabiliseren. Wel blijft de economie onzeker. De onrust in de bankensector is nog niet voorbij en het blijft onduidelijk wanneer de (kern)inflatie afneemt en de ECB niet langer de rente hoeft te verhogen. Desalniettemin heeft PME een gezonde uitgangspositie om op voort te bouwen en met vertrouwen over te gaan naar het nieuwe stelsel.”

Vooruitblik

Het jaar 2023 kenmerkt zich door enkele grotere (te verwachte) gebeurtenissen. Zo werden eind maart vele grote organisaties in Nederland getroffen door een datalek, zo ook PME. Allemaal maakten ze voor marktonderzoek gebruik van softwareleverancier Nebu, waar de hack plaatsvond. We doen er alles aan om alle feiten op tafel te krijgen en houden nog steeds scherp in de gaten of onze deelnemersdata op internet worden aangetroffen. Vooralsnog is dit niet het geval. Lees er meer over op onze website.

Ook zal naar verwachting in 2023 de Wet toekomst pensioenen worden aangenomen. Dat maakt dat in 2023 een besluit moet worden genomen over hoe wij de huidige pensioenrechten inbrengen in het nieuwe systeem. Daarnaast hoopt PME, ondanks de onzekere economische tijden en de overgang naar het nieuwe stelsel, toch op een positief indexatiebesluit eind 2023. Of dit daadwerkelijk zo zal uitpakken weten we pas in november. 

Meer lezen?

Bekijk het gehele jaarverslag of een verkorte publieksversie.